Aktualności

20.11.2023 | Redaktor
Rodzina Westreich

Autor Allan Westreich Fragment z książki The Westreich Family Tree: Putting the Puzzle Pieces Together Using Traditional and Genetic Genealogy.  Edited by Allan H. Westreich, Ph.D.  Published by JewishGen Press, 2023; tłumaczenie na język polski Anny Brzyskiej Od dawna interesuję się historią mojej rodziny. Moje pierwsze pytania na ten temat miały miejsce jeszcze w szkole […]

03.10.2023 | Redaktor
Józef Topolski z Jadownik

Józef Topolski urodził się w Jadownikach w 1913 roku. Topolscy mieli duże gospodarstwo. Ponieważ Stanisław Topolski wcześnie zmarł, głównym gospodarzem został młody Józef. W 1942 roku Józef Topolski wstąpił do Batalionów Chłopskich; wkrótce został szefem sztabu Batalionów Chłopskich w gminie Okocim. Razem z kilkoma kolegami  – Józefem Hudym, Wincentym Cebulą, Stanisławem Czarneckim, Wincentym Tyką i […]

02.10.2023 | Redaktor
Wincenty Cebula z Jadownik

Wincenty Cebula urodził się 28 września 1922 r. w Jadownikach w pow. brzeskim jako syn Franciszka i Marii z d. Tyka. Podczas II wojny światowej wstąpił do działającej w okolicach Brzeska konspiracji ludowej zasilając struktury Batalionów Chłopskich. Był zaangażowany w działalność grupy kierowanej przez Józefa Topolskiego „Szpaka”, dowódcę drużyny w miejscowej placówce Batalionów Chłopskich, która […]

30.09.2023 | Redaktor
Brzesko: Łączy nas pamięć 2023

Na początku września gościliśmy ponad 40-osobowa grupę potomków brzeskich Żydów, którzy przyjechali do rodzinnego miasta swoich przodków, żeby wziąć udział w uroczystościach upamiętniających 81. rocznicę zagłady żydowskiej społeczności Brzeska. Większość potomków dotarła do Brzeska wieczorem w czwartek 7 września i już w piątek rano wyruszyliśmy na wycieczkę śladami ich przodków. W brzeskim muzeum rozmawialiśmy o […]

28.08.2023 | Redaktor
Żydowscy uczniowie i absolwenci brzeskiego gimnazjum zamordowani w latach wojny

Dzięki pracy w kilku archiwach udało się ustalić, że 61 byłych żydowskich uczniów brzeskiego gimnazjum zostali zamordowani w latach II wojny światowej 1. Nela Beidner Urodzona w Jadownikach 16 maja 1906 roku, córka kupca Benjamina Beidnera/Bruh i Sary z domu Brandstatter. Uczęszczała do gimnazjum w latach 1917-1923; mieszkała wtedy razem z rodziną na brzeskim Rynku […]

25.08.2023 | Redaktor
Edukacja żydowskich dzieci w Brzesku

Dzieci z ortodoksyjnych rodzin żydowskich rozpoczynały naukę w wieku około trzech lat. Rodzice zapisywali je wówczas do chederów, czyli elementarnych szkół religijnych, gdzie chłopcy przez pierwsze dwa lata opanowywali sztukę czytania i pisania, a później zaczynali studiować Chumasz czyli Pięcioksiąg. Nauczyciel w chederze był opłacany przez gminę i rodziców. W tradycyjnych chederach uczyli się tylko chłopcy. Dziewczynki zazwyczaj zdobywały […]

05.06.2023 | Redaktor
Świadectwo Leona Epsteina: los starego cmentarza żydowskiego w Brzesku

Podczas kwerendy w archiwach Żydowskiego Instytutu Historycznego natrafiłam na świadectwo Leona (Leiba) Epsteina, wuja jeszcze żyjących braci Polanieckich. (Rodzina Polanieckich, rodzice i czworo synów, na początku wojny uciekli z Brzeska do Związku Radzieckiego, dzięki czemu udało im się przeżyć. Po wojnie rodzina wyemigrowała do USA, gdzie do tej pory mieszka trzech braci Polanieckich i potomkowie […]

17.04.2023 | Redaktor
Wojciech Kotfis z Uszwi

W latach 2002-2004 uczniowie Publicznego Gimnazjum w Uszwi pod kierunkiem mgr Teresy Czesak realizowali projekt edukacyjny „Pamięć ocala narody” związany z przygotowaniem młodzieży do odsłonięcia tablicy upamiętniającej rozstrzelanie w maju 1944 r. mieszkańca Uszwi Wojciecha Kotfisa oraz żydowskiej rodziny Goldbergerów Uczniowie przeprowadzili wtedy wywiady ze starszymi mieszkańcami Uszwi, próbując odtworzyć wydarzenia sprzed 60-70 lat. Dalszy […]

07.04.2023 | Redaktor
Franciszek Musiał, ksiądz Aleksander Osiecki i rodzina Stalmach

Oskar Haber urodził się 8 marca 1910 roku w Brzeźnicy k. Dębicy w ortodoksyjnej żydowskiej rodzinie, miał 9 rodzeństwa. Rodzina miała gospodarstwo rolne – konie, krowy, kawałek ziemi. Byli jedyną żydowską rodziną we wsi. Oskar był polskim patriotą, świadomie poszedł służyć do wojska w latach 1935-36. Po powrocie z armii pracował jako dentysta w Krakowie. […]

07.04.2023 | Redaktor
Piotr i Janina Ogonkowie

Gizela Levy z domu Epstein urodziła się w 1935 roku w Tarnowie. Jej rodzice Sara i Mosze oraz jej młodsza siostra Sabina zostali w czasie wojny zamordowani przez Niemców – rodzina ocalonej do dziś usiłuje ustalić okoliczności tego zdarzenia. Gizela ukrywała się u ciotki Blanki w Krakowie, ale niezbędne stało się znalezienie dla niej nowej kryjówki – groziła jej denuncjacja. W 1942 roku dziewczynkę […]