04.05.2025 | Redaktor

Porządkowanie cmentarza 2023-2024

W latach 2023-2024 regularnie dbaliśmy o cmentarz żydowski w Brzesku. We współpracy z nauczycielkami Dorotą Pstrąg, Magdaleną Sową, Bernadeta Styczeń i Dorotą Wodą organizowaliśmy wiele akcji porządkowania cmentarza razem z uczniami szkół podstawowych # 2 i #3, brzeskimi licealistami i trzykrotnie – z grupą polsko-niemieckiej młodzieży.

Marzec 2023, grupa polsko-niemieckiej młodzieży.
Maj 2023, uczniowie ze szkoły podstawowej #2
Czerwiec 2023, grupa polsko-niemieckiej młodzieży.

Dzięki współpracy z Urzędem Miasta Brzeska i Brzeskimi Zakładami Komunalnymi, zebrane przez młodzież śmieci i suche gałęzi były kilkakrotnie usuwane z cmentarza, a w okresie przygotowań do Marszu Pamięci we wrześniu 2023 i 2024, pracownicy Brzeskich Zakładów Komunalnych również pomogli wykosić znaczną część nekropolii.

Maj 2023

Kiedy w wyniku wichur ucierpiały drzewa na cmentarzu żydowskim, złamane konary były pocięte i usunięte przez konserwatora Dariusza Jaworka  (Na szczęście, żadne macewy nie zostały uszkodzone.)

Sierpień 2023. Dariusz Jaworek usuwa złamane w wyniku wichury drzewo.
Kolejne porządkowania cmentarza razem z młodzieżą szkolną, październik 2023, Maj i wrzesień  2024

Nawiązaliśmy współpracę z firmą Krzysztofa Mularza, dzięki czemu kilkakrotnie został wykoszony cały teren cmentarza.

Cmentarz przed i po wykoszeniu

W 2024 roku uzyskaliśmy pozwolenie od Urzędu Ochrony Zabytków w Tarnowie na ścięcie  częściowo uschniętego drzewa, które od dłuższego czasu zagrażało pomnikowi na grobie masowym i ludziom, którzy odwiedzali cmentarz. W kwietniu drzewo zostało bardzo profesjonalnie ścięte i usunięte przez firmę Pana Mularza.

Panowie pracowali przez ponad 6 godzin; udało im się ściąć to drzewo tak, że nie zostały uszkodzone ani znajdujące się w pobliżu macewy, ani pomnik. Cały teren naokoło drzewa został uprzątnięty, a wszystkie gałęzi wywiezione z cmentarza jeszcze tego samego dnia.

Usunięcie uschniętego drzewa

W 2024 roku, udało się również obrócić i oczyścić  wiele przewróconych macew, dzięki czemu kolejne osoby, które kiedyś mieszkały w Brzesku i okolicach, powróciły z niepamięci. Podziękowania za tą pracę należą się konserwatorowi Dariuszowi Jaworkowi i jego ekipie.

Jedna z obróconych i oczyszczonych macew. Akiwa Leibel z Zakliczyna, zmarł 18 szwat 5680 – 7 lutego 1920 roku

Brzesko pamięta o swoich byłych żydowskich sąsiadach.

© Anna Brzyska, 2025, tekst i zdjęcia