20.04.2020 | Redaktor

Projekt pomnika na grobie zamordowanej żydowskiej rodziny

Już od ponad roku pracujemy na upamiętnieniem grobu żydowskiej rodziny zamordowanej w 1944 roku w lesie na pograniczu Poręby Spytkowskiej i Brzeźnicy. Udało nam się zebrać świadectwa kilku osób pamiętających tamte czasy, ustalić dokładną lokalizacje grobu z pomocą Aleksandra Schwarza z Centralnej Komisji Rabinicznej do Spraw Cmentarzy, otrzymać zgodę właściciela działki na upamiętnienie i zebrać niezbędne fundusze (przede wszystkim dzięki wsparciu potomków brzeskich Żydów i stypendium od Forum Dialogu). A nad projektem pomnika od kilku miesięcy pracował Damian Styrna – autor dwóch pomników, które postawiliśmy na grobach masowych na cmentarzu żydowskim w Brzesku w latach 2017 i 2018.

Planowaliśmy uroczyste odsłonięcie pomnika na niedzielę 14 czerwca, jednak w związku z epidemią musimy przenieść tą ceremonię na jesień. Ale już dzisiaj mogę przedstawić projekt tego upamiętnienia.

Cały obszar grobu będzie wypełniony otoczakami, a obramowanie będzie zrobione z czarnego granitu. Tuż za grobem będzie stał duży kamień, z którego będzie się wyłaniała górna część macewy z bardzo wymowną płaskorzeźbą: złamanym drzewem i odlatującym ptakiem
A na obramowaniu będzie napis w językach hebrajskim i polskim (autor inskrypcji – prof. Jonathan Webber):

Tu leżą ciała rodziców i dwójki ich dzieci zamordowanych w 1944 roku w czasach Zagłady dlatego, że byli Żydami. Nie znamy ich imion ani skąd pochodzili. Wiemy, że ukrywali się w pobliżu tego miejsca przez dłuższy czas, aż zostali odnalezieni i podzielili los tylu innych Żydów w straszliwej tragedii nienawiści i okrucieństwa, która naznaczyła tamte czasy.
Módlmy się za ich dusze i za to, żeby ta nienawiść nie powróciła.

Przyszły pomnik, detal. Autor projektu Damian Styrna
Lokalizacja grobu w lesie na pograniczu Poręby Spytkowskiej i Brzeźnicy
Grób zamordowanej żydowskiej rodziny, styczeń 2020
Projekt pomnika, autor Damian Styrna

Ufam, że dusze tych ludzi – i innych zamordowanych, którzy od ponad 75 lat leżą w bezimiennych grobach – odnajdą spokój.

© Anna Brzyska, 2020