Henoch Klapholz był jednym z najbardziej zasłuzonych dla Brzeska ludzi; burmistrzem, dzieki wysiłkom którego miasto zostało odbudowane po wielkim pożarze 1904 roku. Większy artykuł o burmistrzu Klapholzu i jego rodzinie można przeczytać na tej stronie.
Od momentu kiedy zaczęliśmy dbać o cmentarz żydowski przy ul. Czarnowiejskiej, miałam nadzieję, że uda nam się znaleźć grób Henocha Klapholza. W 2019 roku wszystkie macewy z czytelnymi inskrypcjami zostały spisanę przez Fundacje Dokumentacji Cmentarzy Żydowskich w Polsce, jednak nie było wśród nich nagrobka Klapholza. Wydawało sie, że ta macewa została bezpowrotnie utracona.
Jednak w sierpniu 2020 roku konserwatorzy z Tarnowa Pan Dariusz Jaworek i Pani Ewa Dagnan-Jaworek zwrócili uwagę na 2 kawałki przewróconej macewy z czarnego granitu. Absolutna wiekszość macew na cmentarzu żydowskim w Brzesku była wykonana z dosyć taniego piaskowca. Pomyśleliśmy, że ta przewrócona macewa mogłaby należeć do burmistrza Klapholza. I faktycznie, po obróceniu kamieni i złożeniu dwóch kawałków zobaczyliśmy wyjątkowo piękną macewę ze złotą inskrypcją. Pan Yossi Elran pomógł odszyfrować cały tekst. Oto jego tłumaczenie:
Tu leży
Hanoch Henoch Klapholz
Syn rabina Jakoba Jehoszui
Biada i lament, rozpacz i gorycz
Opuśćcie głowy
Odszedł najdoskonalszy z ludzi
Miasto otulone żałobą
Wszędzie wznoszą się jęki
Przywódca został zabrany
Kto zajmie jego miejsce?
Wiedzą, uczciwością, mądrością i wiarą
Zarządzał swoją społecznością przez 40 lat
Był blisko tych, którzy go wzywali i potrzebowali pomocy
Zasłużył na koronę dobrego imienia
Kto mógłby policzyć jego dobre uczynki?
Odbudował miasto
Jego zasługi będa go bronić
Pan Wszechświata okaże mu miłosierdzie.
Zmarł pierwszego dnia Pesach w roku (5)686
Niech jego dusza zostanie związana w węzeł życia
Na razie nie jestesmy pewni, w jaki sposób będzie przebiegała konserwacja tej macewy. Nagrobek był rozbity i leżał na ziemi, i w związku z tym nie wiemy, czy uda się ustalić, gdzie dokładnie znajduje sie grób Henocha Klapholza. Wszystkie prace na pewno będa się odbywały pod nadzorem Komisji Rabinicznej Do Spraw Cmentarzy Żydowskich po uzyskaniu pozwolenia konserwatora zabytków. Ale chyba najważniejsze jest to, że będziemy mogli upamiętnić człowieka, którremu Brzesko tak dużo zawdzięcza!
© Anna Brzyska, 2020