Aktualności
W latach 2002-2004 uczniowie Publicznego Gimnazjum w Uszwi pod kierunkiem mgr Teresy Czesak realizowali projekt edukacyjny „Pamięć ocala narody” związany z przygotowaniem młodzieży do odsłonięcia tablicy upamiętniającej rozstrzelanie w maju 1944 r. mieszkańca Uszwi Wojciecha Kotfisa oraz żydowskiej rodziny Goldbergerów Uczniowie przeprowadzili wtedy wywiady ze starszymi mieszkańcami Uszwi, próbując odtworzyć wydarzenia sprzed 60-70 lat. Dalszy […]
Oskar Haber urodził się 8 marca 1910 roku w Brzeźnicy k. Dębicy w ortodoksyjnej żydowskiej rodzinie, miał 9 rodzeństwa. Rodzina miała gospodarstwo rolne – konie, krowy, kawałek ziemi. Byli jedyną żydowską rodziną we wsi. Oskar był polskim patriotą, świadomie poszedł służyć do wojska w latach 1935-36. Po powrocie z armii pracował jako dentysta w Krakowie. […]
Gizela Levy z domu Epstein urodziła się w 1935 roku w Tarnowie. Jej rodzice Sara i Mosze oraz jej młodsza siostra Sabina zostali w czasie wojny zamordowani przez Niemców – rodzina ocalonej do dziś usiłuje ustalić okoliczności tego zdarzenia. Gizela ukrywała się u ciotki Blanki w Krakowie, ale niezbędne stało się znalezienie dla niej nowej kryjówki – groziła jej denuncjacja. W 1942 roku dziewczynkę […]
Paweł Mika (1897-1958) mieszkał z żoną Karoliną z domu Majka (1901-1945) i czwórką dzieci, Stefanem (1927-2013) i młodszymi Genowefą, Marią i Janem w Zaborowie, niewielkiej wsi w powiecie brzeskim. Dom Państwa Mików znajdował się z dala od centrum wsi, na skraju lasu. Już przed wojną Karolina chorowała na raka, więc domem zajmowała się babcia. Ciężka […]
W poprzednim artykule wspominałem osoby pochodzące z gminy Dębno, które w czasie II Wojny Światowej niosły pomoc Żydom ukrywającym się przed niemieckim najeźdźcą. Wśród nich zabrakło dwóch osób- Jana Wojciecha i Marii Flądro. Nie była to pomyłka, lecz celowy zabieg, gdyż to małżeństwo zasługuje na szczególną uwagę, chociażby z tego powodu, że spośród mieszkańców gminy […]
Badając historię gminy Dębno w okresie 1939-1945, można natknąć się na różnego typu wzmianki, bądź wspomnienia tyczące się pomocy udzielanej ukrywającym się Żydom przez lokalnych mieszkańców. Na wstępie należy zaznaczyć iż, przed wybuchem wojny Izraelici byli nieodłącznym elementem naszej gminy, w dużej mierze dzięki nim dobrze prosperowały karczmy i kwitnął handel, czy to się komuś […]
Pochodzący z okolic Lwowa Bazyli Łoza (1879-1939) i Stefania Duda (1890-1987) przez większość życia mieszkali w Brzesku; to tu wychowali szóstkę swoich dzieci. Bazyli zmarł w pierwszych dniach wojny, 6 września 1939 roku. Wdowa Stefania i trójka mieszkających w tym czasie w Brzesku dzieci, Irena Nowak (1915-1999), Eugeniusz Łoza (1921-2001) i Helena Skrobotowicz (1925-2010) uratowali […]
Jan Wiktor Brzeski urodził się w Brzesku 17 lipca 1909 roku. Jego ojciec, Jan Władysław Brzeski był nie tylko lekarzem, lecz również burmistrzem Brzeska i wybitnym działaczem społecznym. Syn też został lekarzem. Chociaż w latach II wojny światowej Jan Władysław Brzeski był dwukrotnie aresztowany przez Niemców, więziony w Tarnowie, Krakowie, a później w KL Auschwitz, […]
Stefan Łaszkiewicz (22.01.1891 – 01.11.1963) i Maria Jadwiga Łaszkiewicz z domu Wręga (21.11.1900-30.03.1978) mieszkali w Borzęcinie. Stefan był kolejarzem, a Maria nauczycielką. W łatach wojny przez ponad 2 lata ukrywali w swoim domu Żydówkę Miriam Redner z synem Ryszardem. Z bazy danych Jad Waszem: „W pierwszych dniach września 1942 roku ostatnich przebywających poza gettem we […]
Artykuł autorstwa Lucjana Kołodziejskiego 18 lutego 2019 r. zmarła Emilia Piękosz Hynek. Była ostatnią spośród siedmiu Sprawiedliwych Borzęcanką, noszącą tak zaszczytny tytuł. Zapomniana. Przed kilkunastu laty przeprowadziłem z nią wywiad na temat pomocy udzielonej przez jej matkę ukrywającej się przed śmiercią żydowskiej rodzinie. Za pomoc w ukrywaniu Żydów cała rodzina zostałaby rozstrzelana! Nikt jednak z […]