30.11.2020 | Redaktor

Dov Landau: moje Brzesko

Nareszcie mogę przedstawić Państwu coś absolutnie wyjątkowego – film autorstwa Mateusza Kudły „Dov Landau: moje Brzesko”.

Pan Landau w sierpniu skończył 92 lata, jest w tej chwili już jedynym żyjącym ocalałym z Zagłady brzeskim Żydem. Zdjęcia do tego filmu (operator Łukasz Herod) powstały w maju i czerwcu 2019 roku – przez wiele godzin chodziliśmy razem z Panem Landauem po Brzesku; Dov wspominał czasy swojego dzieciństwa i okres wojny. Chociaż cała rodzina Pana Landaua została zgładzona, jego wspomnienia są pełne nie tylko nostalgii, lecz również miłości, a dzięki tym opowieściom powraca z niebytu życie, którego już nie ma:

„W każdą sobotę po kolacji to żeśmy z tatusiem szli śpiewać te piosenki hebrajskie… Tatuś się modlił, myśmy byli dwóch braci, to on jak szedł się modlić to ja z moim bratem szedłem razem z nim i wszyscy mówili: Benjamin z jego kapela idą się modlić. To ja pamiętam te komplementy, byłem wtedy dzieckiem, 7, 10 lat…

Ten jasny budynek to należał do mojego wujka Eliezera Landau. Bardzo ładne duże mieszkanie, Wszystkie wesela moich ciotek tu były…

A po prawej to była cukiernia Neumana. To były dwa sklepy. Cukiernia Neuman i taki sklep Silbermana…

Na tym podwórku miała pani dwie krowy. Mama mnie wysyłała co dzień albo co drugi dzień, żebym przyniósł jakieś dwa, trzy litry mleka dla dzieci. Myśmy byli czworo braci w domu. To mi dała taki garnek trzylitrowy i chodziłem do tej pani po mleko, żeby nalewała do garnka, prosto do garnka…

Mój pradziadek mieszkał w tym domku. Wapno miał, taki dół z wapnem i sprzedawał dla wszystkich co przyszli i chcieli malować domy na święta…

Tam była synagoga, chasydzki sztybel. Myśmy tutaj się modlili z tatusiem i dziadkiem. I rabin tutaj się modlił, Mosze Lipschitz…

Podpalili tą dużą synagogę. Wzięli wszystkie książki, Torę do Bimy do środka i wrzucili dwa granaty, żeby się to podpaliło. Całą noc było niebo czarne. Płakanie było cały tydzień. To był jakiś tydzień, dwa przed Nowym Rokiem…”

Z tych opowieści Pana Landaua Mateusz Kudła stworzył niezwykły, bardzo wzruszający film. Serdecznie zapraszam do jego obejrzenia. Film jest w języku polskim z angielskimi napisami. A Panu Landauowi życzymy zdrowia i dużo sił co najmniej do 120 lat! I aby mogliśmy wkrótce znów zobaczyć się w Brzesku!

© Anna Brzyska, 2020